Ścieżkami historii cementu i betonu

"200 lat patentu na cement portlandzki Josepha Aspdina. 200 lat budownictwa betonowego" to wyjątkowa podróż przez historię jednego z najważniejszych materiałów budowlanych. Jej głównym bohaterem jest cement portlandzki, opatentowany dokładnie dwieście lat temu. Wystawa została zaprezentowana podczas zorganizowanego przez Cemex Polska i Stowarzyszenie Producentów Cementu seminarium "Droga do neutralności klimatycznej - Innowacyjne rozwiązania dla budownictwa".

Według autorki wystawy, arch. Eweliny Szeląg, zamierzeniem był wspólny spacer ścieżkami historii cementu i betonu - od XIX wieku aż po czasy współczesne. Podczas tej wędrówki zostały omówione kluczowe wynalazki, postacie i znakomite obiekty, które zapoczątkowały erę budownictwa betonowego. Wystawa nie została zakończona na teraźniejszości, ponieważ beton to materiał przyszłości, a przed nim wiele wyzwań i celów wymagających międzybranżowej współpracy.

150 lat produkcji cementu

Fabryki cementu portlandzkiego stanowiły w XIX i XX wieku najbardziej wyrazisty symbol Opola. W 2024 r. obchodziliśmy 150-lecie produkcji cementu portlandzkiego na terenie Cementowni Odra, najstarszej czynnej cementowni w Europie. Jubileusz był okazją do zorganizowania konferencji naukowej "200 lat Portland cementu - Cementownie Śląska Opolskiego" i premiery książki Teresy Kudyby "Dawne cementownie Śląska Opolskiego".

W trakcie konferencji wystąpili prelegenci z prezentacjami o przemyśle cementowym i wapienniczym, o działalności jednostek naukowo-badawczych Sieci Łukasiewicz, o tematyce historycznej, przyrodniczej i paleontologicznej. Reprezentowali oni między innymi sektor cementowy i wapienniczy, Muzeum Śląska Opolskiego, AGH w Krakowie, UMCS w Lublinie, Politechnikę Wrocławską, Uniwersytet Opolski oraz Polską Akademię Nauk.

Przemysł w strukturze miasta

Sektor cementowy jest kołem zamachowym gospodarki - zarówno w wymiarze ogólnopolskim, jak i lokalnym. Jego istotnej roli oraz przemysłowemu dziedzictwu, które w Opolu sięga XIX wieku, została poświęcona wystawa "Cementownie Opola. Przemysł w strukturze miasta", zainaugurowana 17 listopada 2022 r. i zakończona 30 czerwca 2023 r. Autorką koncepcji wystawy jest Iwona Solisz, a kuratorką - dr Bogna Szafraniec.

Wystawie towarzyszyły wydarzenia takie jak rajd rowerowy "Szlakiem cementowego dziedzictwa" czy spacer z przewodnikiem "W poszukiwaniu białego złota". Za jej zorganizowanie Muzeum Śląska Opolskiego otrzymało nagrodę Marszałka Województwa Opolskiego za Wydarzenie Muzealne Roku 2023. Wystawa odbyła się dzięki wsparciu Cementowni Odra, Grupy Górażdże i Samorządu Województwa Opolskiego.